संस्कारांचा दीपस्तंभ - A beacon of rites | मराठी गोष्टी, Katha - Sanskarancha Deepstambh
एका सुंदरशा गावात समुद्रकिनारी एक लहानसा दीपस्तंभ होता. तो दीपस्तंभ वर्षानुवर्षे येणाऱ्या जहाजांना वाट दाखवत होता. कितीही अंधार असो, वादळ असो किंवा कुंद वातावरण असो, दीपस्तंभाचा प्रकाश जहाजांना विनाशाकडे जाण्यापासून वाचवत होता.
त्याच गावात धीरू नावाचा मुलगा राहत होता. धीरू अतिशय हुशार, चुणचुणीत, आणि स्वभावाने थोडासा हट्टी होता. त्याच्या वडिलांनी त्याला लहानपणापासून चांगल्या संस्कारांची शिकवण दिली होती—"सत्य बोल, प्रामाणिक राहा, संकटात धीर सोडू नकोस." पण वय वाढत गेलं, तसं धीरूने ही शिकवण हसण्यावारी घेतली. त्याला वाटायचं की संस्कार हे फक्त पुस्तकात शोभतात, प्रत्यक्ष आयुष्यात ते फार उपयोगाचे नाहीत.
एके दिवशी गावात एक प्रचंड वादळ आलं. वारा इतका जोरात होता की समुद्राला उधाण आलं. लहान-मोठी घरं पडायला लागली, माणसं भयभीत झाली, पण त्याच वेळी दीपस्तंभाचा प्रकाश अजूनही तितकाच तेजस्वी होता. त्या प्रकाशाच्या मदतीने अनेक मच्छीमार, जे समुद्रात अडकले होते, किनाऱ्यावर सुखरूप परतले.
धीरू हा प्रसंग पाहत होता. त्याला आश्चर्य वाटलं. त्याच्या मनात विचार आला—“जसा हा दीपस्तंभ वाट चुकलेल्या जहाजांना सुरक्षित मार्ग दाखवतो, तसेच आपल्या जीवनात संस्कार आपल्याला अंधारातून बाहेर काढतात.”
त्या रात्री त्याने आपल्या वडिलांकडे जाऊन विचारलं, “बाबा, संस्कारांचा इतका महत्त्वाचा उपयोग मला आज कळला. पण लोकांना का समजत नाही की संस्कार हीच खरी संपत्ती आहे?”
वडील हसत म्हणाले, “बाळा, संस्कार म्हणजे दीपस्तंभासारखे असतात. कधी आपल्याला लगेच त्यांचं महत्त्व कळत नाही, पण संकटाच्या वेळी तेच आपल्याला वाचवतात.”
त्या दिवसानंतर धीरूने सत्य, प्रामाणिकपणा, आणि कष्ट यांचा मार्ग स्वीकारला. तो गावातील तरुणांसाठी एक प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व बनला. धीरूच्या वागण्याने गावात सकारात्मक बदल घडला. आता लोक त्याला "संस्कारांचा दीपस्तंभ" म्हणू लागले.
कथेचा नैतिक उपदेश:
जसे दीपस्तंभ अंधारात दिशा दाखवतो, तसेच संस्कार आपल्याला जीवनाच्या अंधारातून प्रकाशाकडे नेतात. संकटाच्या वेळी संस्कार आपल्या मनाला धीर देतात आणि आपले जीवन सुंदर बनवतात.
मराठमोळी लेखणीचा संदेश:
ही कथा तुम्हाला आवडली असेल अशी आशा आहे. संस्कारांची महती आपल्या जीवनात समजून घेणं हे फार गरजेचं आहे. अशा अनेक विचारप्रवर्तक कथा आणि लेख वाचण्यासाठी मराठमोळी लेखणीला नक्की भेट द्या. मराठमोळी लेखणी मराठी भाषेचं वैभव जगभर पोहोचवण्यासाठी प्रयत्नशील आहे. चला, संस्कारांचा दीपस्तंभ बनून समाजाला नवा मार्ग दाखवूया!